Tη χαρακτηρίζουν «πετρέλαιο της Ελλάδας» και μπορεί να αποτελέσει τη μελλοντική ελληνική απάντηση στην παγκόσμια αγορά των βιοκαυσίμων. Ο λόγος για την αγριαγκινάρα, ένα ενεργειακό φυτό που καλλιεργείται ακόμη και σε άγονα εδάφη και μπορεί να αποτελέσει στερεό καύσιμο (βιομάζα) σε μορφή πελέτας με σκοπό την παραγωγή θερμικής ενέργειας για βιομηχανική και οικιακή χρήση και την αντικατάσταση του πετρελαίου θέρμανσης.
Η καλλιέργεια της αγριαγκινάρας παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για τους Ελληνες παραγωγούς με ελκυστικά περιθώρια κέρδους, καθώς έχει μηδαμινές ανάγκες άρδευσης. Οπως επισημαίνει στις «Επαγγελματικές Ευκαιρίες» ο διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωργίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθηγητής Νίκος Δαναλάτος, που πρωτοστάτησε στα εν Ελλάδι πειράματα στα λεγόμενα ενεργειακά φυτά, η αγριαγκινάρα είναι στην ουσία ένα ζιζάνιο το οποίο καλλιεργείται, χωρίς, ωστόσο, να έχει ανάγκη νερού, λίπανσης και φυτοφαρμάκων, γεγονός που μεταφράζεται σε εκμηδενισμένο κόστος παραγωγής. Αυτό πρακτικά συνεπάγεται τεράστια πλεονεκτήματα σε περιοχές όπως η Θεσσαλία, όπου πιθανή αντικατάσταση 1 εκ. στρεμμάτων θα έφερνε εξοικονόμηση 400 εκ. κυβικών μέτρων νερού.
Η αγριαγκινάρα είναι ένα πολυετές φυτό μεσογειακής προέλευσης, καλά προσαρμοσμένο στις ξηροθερμικές συνθήκες της Ν. Ευρώπης, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή βιομάζας.
Λόγω του γεγονότος ότι η αγριαγκινάρα είναι η ίδια ισχυρό ζιζάνιο (εισβολέας), δεν επιτρέπει την ανάπτυξη άλλων ζιζανίων, ενώ σε μακροχρόνια πειράματα δεν εμφανίστηκαν ασθένειες και εχθροί του φυτού, κι έτσι η καλλιέργειά της μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων. Επίσης, η αγριαγκινάρα λόγω του πλούσιου ριζικού της συστήματος, που εκμεταλλεύεται άριστα τους εδαφικούς πόρους, χρειάζεται λιγότερο άζωτο.
Η αγριαγκινάρα εκμεταλλεύεται άριστα τις χειμερινές βροχές και δίνει υψηλές αποδόσεις χωρίς άρδευση. Είναι φυτό προσαρμοσμένο στις κλιματικές συνθήκες της χώρας μας και το κυριότερο πλεονέκτημά της είναι ότι αναπτύσσεται από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο και συνεπώς αναπτύσσεται με το νερό των βροχοπτώσεων. Η αποξηραμένη ύλη της αγριαγκινάρας μπορεί να γίνει εύκολα τυποποιημένο βιοκαύσιμο (τα λεγόμενα pellets) και να χρησιμοποιηθεί στην ηλεκτροπαραγωγή. Σύμφωνα με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι συμβατικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής παρουσιάζουν στην καύση βιομάζας βαθμό απόδοσης 15-40%, ενώ στα συστήματα συμπαραγωγής ο βαθμός απόδοσης φθάνει μέχρι και 75-85%.
Η απόδοση σε ξηρή ουσία κυμαίνεται από 1.200 έως 1.600 κιλά σε μη αρδευόμενα χωράφια, ενώ με 2-3 αρδεύσεις από τα μέσα Απριλίου μέχρι το τέλος Μαΐου (στην περίοδο αυτή η διαθεσιμότητα νερού είναι υψηλή σε πολλές περιοχές) οι αποδόσεις φθάνουν έως και 2.500 κιλά ξηρής ουσίας ανά στρέμμα. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες, η καλλιέργεια της αγριαγκινάρας έχει πολύ μικρό κόστος.
Η εγκατάσταση της καλλιέργειας της αγριαγκινάρας συμβάλλει στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ασφαλείς και συμβατές με το περιβάλλον και κυρίως όσον αφορά τον περιορισμό του φαινόμενου του θερμοκηπίου και τον περιορισμό των όξινων βροχών. Η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με βιομάζα είναι ουδέτερη σε εκπομπές CO2, καθώς η ποσότητα που ελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα μετά την καύση της αφομοιώνεται από το φυτό κατά τη φωτοσύνθεση, ενώ από την άλλη πλευρά με την καύση βιομάζας σχεδόν μηδενίζεται η απελευθέρωση θείου στην ατμόσφαιρα.
Κύρια βάση για την καύσιμη ύλη πελέτες
Tεράστια περιθώρια ανάπτυξης εμφανίζει η καλλιέργεια αγριαγκινάρας στη χώρα μας που μπορεί να αντικαταστήσει το πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς πέραν της έντονης ζήτησης για πελέτες από χώρες της Ευρώπης σε ελκυστικές για τους παραγωγούς τιμές, σε τροχιά υλοποίησης μπαίνουν μονάδες παραγωγής ενέργειας από βιομάζα και στην Ελλάδα.
Ηδη η ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες, 100% θυγατρική εταιρεία των ΕΛΠΕ, έλαβε το πράσινο φως από τη ΡΑΕ για την πραγματοποίηση επένδυσης στην παραγωγή ενέργειας από βιομάζα.
Η άδεια αφορά σε μονάδα ισχύος 4,68 μεγαβάτ που θα λειτουργεί στην κοινότητα Τυχερού του νομού Εβρου. Η επένδυση ανέρχεται σε 12,4 εκατ. ευρώ, ενώ για την εγκατάσταση της μονάδας και ως καυσίμου θα αξιοποιείται βιομάζα και από αγριαγκινάρα.
Η αγριαγκινάρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη παραγωγής pellets. Τα pellets ή πελέτες είναι μικρά κυλινδρικά τεμάχια από συμπιεσμένο ξύλο ή άλλες μορφές βιομάζας καλλιεργούμενων φυτών, όπως η αγριαγκινάρα, ή υπολειμμάτων γεωργικών ή δασικών, διαφόρων μεγεθών, που μπορούν εύκολα να συσκευαστούν, να μεταφερθούν με βυτιοφόρα και να τοποθετηθούν στους αποθηκευτικούς χώρους, από όπου μεταφέρονται αυτόματα για την καύση τους σε σύγχρονους καυστήρες (π.χ. ενεργοποίηση με χρήση κινητού τηλεφώνου) με την επιθυμητή ροή. Οι πελέτες έχουν υγρασία περί το 8% (ειδικό βάρος περί τα 650 κιλά ανά κυβικό μέτρο) και θερμική αξία περί τα 19-21 MJ/κιλό, δηλαδή 2 κιλά ισοδυναμούν με περίπου 1 λίτρο πετρελαίου.
Η αντικατάσταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων σιταριού (από τα περίπου 10.000.000 στρέμματα σιτηρών ή το 5% της ελληνικής γεωργικής γης) με αγριαγκινάρα, πράγμα που θεωρείται εφικτό, θα απέδιδε παραγωγή περί τους 1.000.000 τόνους ισοδύναμου πετρελαίου θέρμανσης.
Η παραγωγή αυτή είναι τουλάχιστον 6πλάσια της σημερινής υποχρέωσης της Ελλάδας σε βιοκαύσιμο (το οποίο εισάγεται σχεδόν εξ ολοκλήρου), με τεράστιο οικονομικό όφελος για τον Ελληνα καταναλωτή, που σύμφωνα με τις πρώτες μας εκτιμήσεις μπορεί να ξεπεράσει το ένα τρίτο της αξίας του πετρελαίου.
Καλλιεργητικές φροντίδες: Επειδή η καλλιέργεια είναι πολυετής, η προετοιμασία και η σπορά του αγρού θα γίνει μία φορά στα επτά με δώδεκα χρόνια. Παρ' όλα αυτά, απαιτείται προσοχή, καθώς λάθη κατά την προετοιμασία και τη σπορά είναι μη αναστρέψιμα.
Λίπανση: Ως πολυετής καλλιέργεια, καλό είναι να ενσωματώνεται βασική λίπανση φωσφορούχου λιπάσματος (25 κιλά/στρ.) και επιφανειακή λίπανση 8 μονάδες αζώτου (17 κιλά/στρ.).
Προετοιμασία: Απαιτείται καλή προετοιμασία εδάφους (ψιλοχωμάτισμα) κατά τη σπορά, που γίνεται Οκτώβριο για ξερικά χωράφια είτε Φεβρουάριο ή Μάρτιο για ποτιστικά χωράφια.
Σπορά: Γίνεται με μηχανές σε αποστάσεις 75 εκατοστών μεταξύ των γραμμών και 1 7 εκατοστών επί των γραμμών, με απαιτούμενη ποσότητα σπόρου 400 γρ./στρ.
Συμφέρουσα η αντικατάσταση καλλιεργειών
Iδιαίτερα συμφέρουσα θεωρείται η αντικατάσταση καλλιεργειών σιτηρών, βαμβακιού και άλλων ετήσιων εκτατικών καλλιεργειών με παραγωγή αγριαγκινάρας. Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό καθηγητή κ. Δαναλάτο, οι πρώτες εκτιμήσεις της τιμής βιομάζας για τον παραγωγό, με τη σύμφωνη γνώμη των βιομηχάνων, μπορεί να κυμανθεί γύρω στα 6 λεπτά/κιλό. Αυτό σημαίνει ότι ο παραγωγός σταριού που κερδίζει σήμερα κάτω από 10 ευρώ ανά στρέμμα θα κερδίζει 60-90 ευρώ ανά στρέμμα, και ο βαμβακοπαραγωγός που κερδίζει 120 ευρώ ανά στρέμμα θα κερδίζει 200 ευρώ ανά στρέμμα. Βέβαια την τελική τιμή θα τη διαμορφώσει η αγορά, και οι μελλοντικές τιμές του πετρελαίου.
Η μελέτη χρόνων έχει δείξει ότι πρόκειται για μια πολύ συμφέρουσα καλλιέργεια, αφού το κόστος είναι μόλις 2,5 ευρώ ανά στρέμμα για τον πρώτο χρόνο και μηδενικό για όλα τα υπόλοιπα (ζει 8-12 χρόνια), όταν για τα άλλα ενεργειακά φυτά είναι πολύ υψηλότερο. Οι παραγωγοί χρειάζεται μόνο να αγοράσουν τον σπόρο της αγριαγκινάρας, που κοστίζει 12 ευρώ το κιλό, με κάθε κιλό να φτάνει για 4-5 στρέμματα. Φυτεύεται τον Οκτώβριο και μεγαλώνει με τις βροχές του χειμώνα. Τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο μαζεύεται από το χωράφι με τις μηχανές σε μπάλες και μεταφέρεται σε μονάδες επεξεργασίας. Η απόδοση σε κάθε στρέμμα είναι 1,5 τόνος, ενώ αν τα φυτά ποτιστούν, μπορούν να δώσουν και 2 τόνους.
Με οικολογικά χαρίσματα
Ενα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα της χρήσης της αγριαγκινάρας είναι ότι η καλλιέργειά της απορροφά τα αέρια του θερμοκηπίου που εκπέμπονται κατά την καύση της, δηλαδή επί της ουσίας επιτυγχάνεται ο λεγόμενος κλειστός κύκλος μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Επίσης στην καύση της δεν παράγεται διοξείδιο του θείου. Βεβαίως, αντικίνητρο για τη χρήση της θεωρείται το υψηλότερο κόστος, το οποίο όμως μπορεί να ισοσκελιστεί είτε σε περίπτωση που επαναληφθούν οι υψηλές τιμές των καυσίμων, είτε εάν υπάρξει καλύτερη οργάνωση σε επίπεδο συλλογής και μεταφοράς της βιομάζας.
ΠΗΓΗ: ethnos.gr
